Yara Dowani is a Palestinian city girl who works at an organic farm in the countryside of the occupied West Bank. Iraqi Maha Yassin helps to establish dialogue between young activists in Southern Iraq and local academic and governmental stakeholders, so they can collaborate in solving the tremendous environmental problems in the country. Qatari Neeshad Shafi founded the Arab Youth for Climate Movement and with his team became a respected partner of local communities and authorities in Qatar.

Every plant is a universe

“We’re all young people. The farm did not pick us; we got attracted to the farm”, explained Yara Dowani during the online event hosted by the Green MENA Network project. The people who work at Om Sleiman Farm have master’s degrees, they have travelled, have worked with local or international NGOs, but they all ended up at the farm. Yara joined after she did a two-week permaculture course at the farm. “It made so much sense to me, especially in our context, in Palestine, with the occupation and the challenges: to grow my own food, manage my own place, and learn how to manage our resources.”

Yara is not the only one who feels this way; many volunteers stay at the farm because of the fulfillment it generates. “You cannot imagine yourself to return to an office. In the farm you are responsible for your own food, you are with nature. It is something we missed in our education and in cities. What was amazing for me was to learn that every plant is a universe. When you work with plants you see life all the time. You feel the freedom and independence that we usually don’t feel living in Palestine under occupation.”

Om Sleiman farm aims to make society healthier. It works from the concept that farming is an ecosystem that produces a healthy society, not a machinery to generate profit at any price. Palestine used to be an agricultural country, but in recent years agricultural work has been stigmatized (as in many parts of the Middle East and North Africa) and is not valued as a career or a way of life. Farmers’ children are leaving the villages to study or find work in the city. Yara believes it is important to empower farmers again. “I think there is big movement now, in Palestine, in the Middle East, in the world, among youth, to go back to the land and regenerate the land and live this lifestyle. It is important that consumers are aware of where our food comes from, who produces it and how. Because farmers produce what consumers ask them to produce.”

Of course, there are challenges at Om Sleiman Farm. It is located in the so-called area C (Israeli control), right next to the Israeli ‘security’ wall and a settlement. “We are not allowed to build, or save our own water. Plus, we are a group of young people who never studied agriculture. We learn from experience, from each other. Working in a farm also means we don’t have a stable income.”

The farm uses a community supported agricultural model that connects the farmer to the consumer. In regular farming, farmers need money at the start of the season for seeds. Then they need to find a market for their produce. In community supported agriculture, customers pay in advance. The farmer doesn’t need to borrow money, knows how much she has to produce, and does not have to worry about marketing. Om Sleiman Farm followed this model in the last six years. “We started with eight families from Ramallah, and now we produce organic vegetables and products for forty to fifty families in the coming winter.”

Awareness campaigns on Facebook

The environment in which Iraqi youth grow up is very different from that of Palestinian youth, but it is no less problematic. Iraq has been plagued by internal and external conflicts for decades. Mismanagement, war, and environmental exploitation exacerbate the country’s sever climate change impact. Water scarcity, contamination, and air pollution are just a few of the many environmental issues. For many years, the government’s priority has been to stabilize the country, and improve the economy. Most investments went to the oil industry. Other sectors, such as water and agriculture, were seriously neglected. Much of the country’s endless lands of date palms, that used to make Iraq the biggest date producer in the world, turned into desert.

Due to the instability and conflicts, activism for climate issues and environment is relatively recent in Iraq. “The scale of environmental activism in Iraq is still small, but it is growing very fast,” says Maha Yassin. She is a Junior Researcher at the Planetary Security Initiative, at the Clingendael Institute in the Netherlands, and she is originally from Basra in South Iraq. She discovered that the few local NGOs that work on greening campaigns are led by youth and they rely a lot on volunteers. Running awareness campaigns is their main activity, for example on the environmental impact of the oil industry, and on what authorities should do in response to it. The NGOs are using social media for their awareness campaigns. “They extended from Facebook, which is very big in Iraq, and started using also Instagram and twitter.”

What Maha saw is that after a first phase of activity to activate more volunteers and obtain some small funding, NGOs tend to begin implementing concrete projects on the ground. They continue to combine awareness raising with activities, but they do need exposure and international support. “They are mostly young people who want to build their own capacity. It is great that they have access to the very affordable tool of social media to make their voices heard. But they need support to reach decision makers, and to collaborate with them to make real change on the ground.” Because in the end NGOs in Iraq cannot do much unless they cooperate with the government and other (international) institutions.

Collective work by young people across the globe

A whole different setting for youth climate activism is Qatar, where Neeshad Shafi founded the Arab Youth Climate Movement (AYCM). We know the Gulf states for their extravagant lifestyles and their economies based on fossil fuel. What we do not always know is that the local Bedouin communities used to be deeply connected with their environment. The AYCM-Qatar has a mission to revive this connection. Through a wide range of activities, including the training of young ‘ambassadors’ and the involvement of imams, they raise awareness among the local communities on the importance of the environment.

Neeshad was motivated to establish the organization when he realized that young people from the Middle East are not visible at all in the global youth climate movement. “The narrative is that young people from the global North are going to save the world,” says Neeshad during our online talk. “That is rubbish, it is a collective work by young people across the globe. Everybody needs to be included.”

“The commitments to deal with climate change have to come from the highest level of the government, but there is also a huge role for civil society, especially young people, in making our leaders accountable”. “Our goal is to empower young adults at the grassroots level to speak up about environmental and ecological issues in the region. Not from the government perspective, but from a community perspective.”

The AYCM invites high level speakers, grass root speakers, activists, and UN diplomats, to speak in public libraries where everybody has access. “We do that because in the past this type of events took place in universities or government events where the public didn’t have access. We want everybody to learn and understand that climate is not just something happing on the poles, but is also affecting our region.” “We train young people to take the lead in these discussions. And we make a connection between these topics and their daily lives.” The organization has good relations with the local authorities, in fact it is the only registered youth organization in the country. Clearly, the government recognizes the value of its work. AYCM collaborates with various ministries, with the local Chamber of Commerce, and was asked to represent Qatar in a number of formal international youth conventions.

Amplifying voices of young people in the MENA-region

Young people are active campaigners to raise awareness. In Palestine, Iraq and Qatar they work with local communities, and try to educate them on the importance of a healthy environment, healthy food and clean water. They connect the local context with national policies, and seek collaboration with authorities if that helps their cause. Or in contrast, in the case of Palestine, they celebrate the freedom and satisfaction in growing their own food.

This means that European NGOs and governments have excellent partners on the ground to help them implement the global green agenda. Of course, young people sometimes need skills and knowledge development, and this is something that requires funding and support. European actors can help with this, and they can also use governmental channels to influence decisionmakers in the MENA-region. According to Neeshad, “Europeans are in a better position to reach our leaders, through trade routes and foreign policies.” If donors or governments want to be supportive, they need to understand the local context, says Yara: “Europe helps by getting more aware of the situation in Palestine -the occupation and restrictions – support the farmers who are at the frontline. It would help if Europeans change their perception of Palestinians and people in Arab countries.”

Above all, it is crucial that these young people are recognized as critical players in achieving climate justice and finding sustainable solutions to environmental problems. Europe can support them by providing platforms for youth to speak up, express their needs, and work together to find solutions that are part of local strategies. As Maha explains: “Giving activists a platform to raise their voices is of great help. Giving the ones who are doing the work on the ground a stage. It may be difficult to reach them, and language may be a barrier, but giving them a platform to speak about the challenges and what they want to do, helps tremendously.”

While the youth movement is most visible in the global North, we must also support the most vulnerable people in the global South, including the Middle East and North Africa. And a critical component of this support, is providing a platform for and amplifying the voices of young people in the region.

—

Yara Dowani from the Om Sleiman Farm in Palestine, that was born in 2016 as an effort to re-imagine resistance as a community effort rooted in the intersection of the social, economic, and environmental. It is a community supported agriculture farm, that mobilizes community resources to support farmers. The farm also provides a space for teaching and learning about sustainable practices in farming and building. The farm is based in Bil’in and carries the village’s long tradition of popular resistance.

Maha Yassin, a Junior Researcher at the Planetary Security Initiative, at the Clingendael Institute in the Netherlands. Her work focuses on raising awareness and catalyzing action on climate change-related security risks in the MENA region. Iraq is PSI focus country where Maha contributes to dialogue initiatives to engage local stakeholders. She also runs the PSI website and media outreach, which function as a knowledge hub on climate security practices, policy research and related events.

Neeshad Shafi, an environmentalist and Social Change Advocate. He holds a master’s degree in Energy and Environmental Engineering and is based in Doha, Qatar. He was distinguished in ’the Apolitical’s List of the World’s 100 Most Influential People in Climate Policy 2019.’ Neeshad founded the Arab Youth Climate Movement Qatar and is its Executive Director.

You can find a recording of the online discussion on our youtube channel.

Begin oktober vertoefde Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie, een aantal dagen in de Egyptische hoofdstad Caïro. Timmermans was daar samen met onder meer Christian Berger, EU-ambassadeur in Egypte, te zien bij de grootste toeristische trekpleister van het land. Wie in Egypte is kan een bezoekje aan de piramides namelijk niet aan zich voorbij laten gaan.

Dat neemt niet weg dat Timmermans voornamelijk in Cairo was voor serieuze zaken. De voortrekker van de Europese Green Deal woonde een conferentie over milieu en klimaatactie bij. Daarnaast sprak hij met de Egyptische minister van milieu en ging hij samen met de Egyptische minister voor internationale samenwerking ondergronds voor een bezoek aan een nieuw metrostation dat werd gefinancierd met EU-geld.

Opmerkelijk aan Timmermans’ bezoek was een uitspraak die hij deed in een interview voor Sky News Arabia. Timmermans gaf aan dat ‘Egypte heeft laten zien een echte leider te zijn op het gebied van ontwikkeling en duurzaamheid’. Lovende woorden dus over het land waar president Abdel Fattah Al-Sisi de teugels strak in handen heeft. Maar is Egypte echt zo’n leider op dit vlak? En is het wel verstandig om dit soort uitspraken te doen over een dictatoriaal regime?

 

Een nieuw begrip

Op het gebied van duurzaamheid gebeurt er wel degelijk wat in Egypte, maar voor de doorsnee Egyptenaar heeft het in het dagelijks leven geen prioriteit. ‘Duurzaamheid is voor veel mensen hier een nieuw begrip’, zegt Hossam Emam, medeoprichter van jongerenorganisatie LCOY Egypt. De missie van LCOY (Local Conference Of Youth) is het samenbrengen van jongeren in Egypte om klimaat- en milieu gerelateerde onderwerpen te bespreken. ‘Omdat duurzaamheid zo’n nieuw begrip is in Egypte, proberen we er meer aandacht voor te vragen.’ Dat duurzaamheid iets is waar nog maar weinig Egyptenaren warm voor lopen merkt ook Egypte-correspondent Eduard Cousin: ‘Het is echt de bewuste elite die daar mee bezig is.’

De Egyptische overheid zit niet stil als het gaat om duurzaamheid. ‘De overheid heeft verschillende projecten op het gebied van duurzaamheid en milieu,’ zegt Emam. Als voorbeeld noemt hij de ontwikkeling van het transport in Egypt. ‘Er is een aantal grote projecten. Er wordt een monorail aangelegd. Die is elektrisch en is dus beter voor de luchtkwaliteit. Ook wordt er gewerkt aan een hogesnelheidstrein, wordt de metro in Caïro uitgebreid en neemt het aantal elektrische bussen toe.’

Scepsis

Dat er wat gebeurt in Egypte als het gaat om duurzaamheid ontkent Cousin niet, maar toch is hij sceptisch. ‘Ze hebben een enorm zonnepark gebouwd. Het grootste ter wereld. Dat is natuurlijk top. Het is alleen jammer dat Egypte ook drie gigantische gascentrales gebouwd heeft.’

Ook zet Cousin zijn vraagtekens bij de ontwikkeling van het transport in Egypte. ‘Hartstikke goed dat de metro wordt uitgebreid. Het is alleen een project dat om de haverklap stilligt, omdat Egypte niet meer betaalt aan het bedrijf dat aan de metro werkt en daardoor op een gegeven moment stopt met het project. Timmermans bezoekt dan die metro, maar dat er jaren over gedaan wordt om die aan te leggen wordt hem niet verteld.’

Volgens Cousin ligt de prioriteit van het regime ook helemaal niet bij de aanleg van een duurzame metro. ‘Er worden gigantisch veel wegen aangelegd. Dat gaat allemaal ten koste van groen. Groene lanen worden omgegooid en er komen fly-overs overheen. Snelwegen gaan bijna door huizen heen en kunnen letterlijk vanaf balkons worden aangeraakt. Een groene strook in de Caireense wijk Maadi wordt omgetoverd tot een grote snelweg. Is het duurzaam om zoveel nieuwe wegen te bouwen ten koste van heel veel groen? Lijkt me niet.’

 

Steden in de woestijn

Daarnaast stampt Egypte volledige steden uit de grond in de woestijn. Er moeten wegen worden aangelegd om de nieuwe steden bereikbaar te maken en er moet water naar de steden versleept worden om ze leefbaar te maken. Allebei verre van duurzaam. ‘Ik snap dat je niet nog meer vruchtbare landbouwgrond wil volbouwen voor woonruimte en dat je dus in de woestijn wil bouwen, maar het gaat in die nieuwe steden helemaal niet om woonruimte voor de gewone Egyptenaar. Het gaat om villawijken, ministeries, sportstadions, businessdistricten en misschien een klein beetje sociale huur voor wat werkers,’ aldus Cousin.

Volgens hem zou de Egyptische overheid een stuk duurzamer handelen wanneer ze de huidige huurstructuren zouden aanpakken. ‘Er is een enorme bouwwoede, terwijl er ontzettend veel leeg staat in Caïro en op andere plekken. De huurmarkt in Egypte zit namelijk heel moeilijk in elkaar. Er zijn oude huurcontracten waardoor je bijna gratis kunt wonen. Als mensen met zo’n oud huurcontract gaan verhuizen zeggen ze zo’n oud contract nooit op. Hierdoor staat er veel leeg en is er gigantisch veel vervallen. Dus als je echt duurzaam wilt zijn kun je beter dit aanpakken dan buiten de stad een volledig nieuwe wijk bouwen.’

Naast dat Cousin twijfelt aan de effectiviteit van het Egyptische beleid denkt hij ook dat de Egyptische regering niet per se tot actie overgaat omdat ze zelf de gevolgen van klimaatverandering merken. ‘Het is voor hen strategisch gewoon heel prettig. Ze kunnen er goede sier mee maken in Europa en er geld voor krijgen. Als het regime ergens belang bij heeft doen ze het.’

Emam is inschikkelijker, maar ziet ook ruimte voor verbeteringen. ‘We doen het al beter dan in het verleden, maar ik denk dat we nog beter kunnen. We hebben hier alleen wel middelen voor nodig en die zijn beperkt. We zitten namelijk in een moeilijke situatie sinds de revolutie’, zegt hij. ‘Egypte moet haar economie opbouwen. Iets als infrastructuur is hiervoor enorm belangrijk en daarom de grootste focus van de overheid.’

De uitspraak van Timmermans liet al zien dat de Europese Commissie positief is over het duurzaamheidsbeleid van Egypte. In een schriftelijke reactie aan Het Grote Midden Oosten Platform liet de Europese Commissie weten dat Egypte de afgelopen jaren belangrijke stappen heeft gezet op het gebied van klimaatactie, milieu en energie. De uitgifte van de eerste groene staatsobligaties in de MENA-regio, investeringen in hernieuwbare energiebronnen en ambitieuze doelstellingen op dit gebied zouden hier voorbeelden van zijn. Volgens de Europese Commissie maakt dit Egypte één van de koplopers op het gebied van klimaatactie in het Midden-Oosten.

Daarnaast zegt de Europese Commissie internationale partners zoals Egypte nodig te hebben om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C. Egypte zou veel potentie hebben om klimaatverandering tegen te gaan, vooral in de energie-, industrie- en transportsector. Iets waar wel structurele transformaties voor nodig zijn.

 

Egypte als voorbeeld?

Cousin denkt dat de uitspraken van Timmermans en de Europese Commissie niet alleen te maken hebben met het tegengaan van klimaatverandering. Volgens hem gaat er veel meer schuil achter deze uitspraken. ‘Je ziet sowieso dat leiders uit Europa enorm positief zijn over Egypte. Ik denk dat dit te maken heeft met dat Europa Egypte ziet als iets levensgevaarlijks met honderd miljoen mensen en een enorm migratiepotentieel. Op dit moment migreren er niet veel mensen. Dit komt deels doordat er geen oorlog is in het Egypte en het er redelijk stabiel is, maar vooral doordat Egypte gewoon heel goed de grenzen dicht houdt. Maar als hier iets misgaat kan er opeens weer een vluchtelingencrisis ontstaan.’ Iets waar de EU bang voor is.

‘Wat ik van diplomaten hoor is dat Europese landen wel wat harder zouden willen optreden als het om mensenrechten gaat. Egypte blijft toch een beetje een ongemakkelijke partner die mensen executeert en alle vrijheden keihard onderdrukt, maar dat de angst voor migratie daarvoor een te grote rol speelt,’ aldus Cousin.

‘Veel Europese leiders hebben nu zoiets van: het regime houdt het redelijk stabiel in Egypte, dus moeten we daar maar mee dealen. En voor Europa betekent dat dan blijkbaar enorm slijmen. Het is een schaamteloze tactiek.’ Volgens Cousin is dit natuurlijk waanzin. ‘Toen de revolutie tegen president Mubarak uitbrak, viel iedereen in Europa over elkaar heen: hoe hebben wij zo’n repressieve dictator dertig jaar lang kunnen ondersteunen onder het mom van stabiliteit? De bevolking heeft er zo onder geleden. En nu doe je dus precies hetzelfde met een nog veel brutere dictator.’

Cousin begrijpt zelf ook wel dat er angst is voor migratie en dat Europa Egypte te vriend moet houden, maar vindt het zeker niet nodig dat Timmermans zegt dat Egypte een ware leider is op het gebied van duurzaamheid en ontwikkeling. ‘Je kunt met een land zakendoen en goede relaties onderhouden, zonder onware uitspraken te doen over hoe geweldig ze zijn. Op deze manier steunt Timmermans alleen maar de propagandamachine van een militaire dictator. Dit soort uitspraken worden namelijk gebruikt door de Egyptische media om te laten zien hoe geweldig Europa Egypte vindt.’

Cousin vindt het dan ook kwalijk dat de EU-delegatie in Egypte ervoor kiest om enkel de lovende quote van Timmermans de wereld in te sturen via hun Twitterpagina. ‘Alsof ze willen dat iedereen ziet hoe geweldig wij als EU Egypte vinden. Is dat echt wat je wilt doen? Je moet samenwerken, maar wil je echt uitdragen dat je ze fantastisch vindt?’

In 2019 zijn we gestart met het project Green MENA Network. We hadden gemerkt dat duurzame actoren in de MENA-landen herhaaldelijk over het hoofd worden gezien en vaak niet worden uitgenodigd om deel te nemen aan wereldwijde discussies over klimaat en duurzaamheid. We brachten meer dan 550 groene NGO’s, onderzoekers, bedrijven en activisten in kaart die actief zijn in de regio van Irak tot Marokko. Tijdens gezamenlijke activiteiten leerden we over hun prioriteiten en behoeften. Daarnaast heeft onze partner, het Arab Reform Initiative, diepgaand onderzoek gedaan naar klimaat en milieu in de MENA-regio, en hoe die thematiek zich verhoudt tot Europees beleid. Op basis van de gecombineerde expertise en prioriteiten van kleinere en grotere lokale actoren, voelen we ons verplicht om een ​​dringende oproep te doen aan de Europese Commissie en Europese belanghebbenden.

De Europese Commissie heeft onlangs een Europese Green Deal voorgesteld, die de blauwdruk vormt voor een transformatie van de Europese economie en samenleving. De Green Deal werd in 2019 door de Commissie gepresenteerd en werd positief ontvangen door het Europees Parlement.

Wij zeggen: HET IS NOODZAKELIJK OM DEZE TE KOPPELEN AAN EEN GROENE AGENDA VOOR DE BUURREGIO VAN EUROPA

Gelet op de historische en huidige banden van de EU met de MENA-landen, de nabijheid van Europa en de enorme impact die Europa’s transitie zal hebben op de MENA-regio, is het duidelijk dat de EU de groene agenda niet los kan zien van de MENA. Om het belang van een green deal voor onze buren te begrijpen, hoeft men alleen maar te kijken naar de gigantische milieu-uitdagingen waarmee de regio wordt geconfronteerd.

In deze whitepaper (klik op de afbeelding hieronder of op deze link) leest u waarom het cruciaal is dat Europa zijn groene agenda koppelt aan de buurregio en hoe het een leefbare en duurzame toekomst in de MENA-landen kan ondersteunen.

In 2019, we initiated the Green MENA Network project. We had noticed that sustainable actors in the MENA-countries are repeatedly overlooked and are often not invited to take part in global discussions on climate and sustainability. We mapped more than 550 green NGOs, researchers, companies and activists active in the region from Iraq to Morocco. During collaborative activities, we learned about their agenda and needs. Moreover, our partner the Arab Reform Initiative did in-depth research on the topic and how it relates to European policies. Based on the combined expertise and priorities of smaller and bigger local actors, we feel obliged to make an urgent call to the EU Commission and European stakeholders.

The European Commission recently proposed a European Green Deal, which sets the blueprint for a transformational change of the European economy and its society. It was presented by the Commission in 2019 and was positively received by the European Parliament.

We say: LINKING TO A GREEN AGENDA FOR EUROPE’S NEIGHBORING MENA-REGION IS NECESSARY.

Taking into consideration the EU’s historic and current ties with the MENA-countries, its proximity to Europe, and the tremendous impact Europe’s transition will have on the MENA-region, it is evident that the EU needs to consider the MENA’s green agenda next to the EU Green Deal. In order to understand the critical importance of a green deal for the MENA-region, one only has to consider the environmental challenges the region is facing.

In this white paper (accessible by clicking on the image below or via this link), you read why it is crucial that Europe links its green agenda to the neighbouring region, and how it can support a livable and sustainable future in the MENA-countries.

 

Eén uit duizenden

Het Middellandsezeegebied telt 290 boomsoorten, tegenover 135 voor niet-mediterraan Europa. We zijn getuige van escalerende branden zoals die in 100 of 1000 jaar niet zijn voorgekomen. Ze kosten mensenlevens en bedreigen de mediterrane biodiversiteit. Ingeklemd tussen drie enorme landmassa’s, Azië, Europa en Afrika, zijn de zee en aangrenzende regio’s erg kwetsbaar. Hoewel klimaatverandering de hele wereld raakt, is de temperatuur rond de Middellandse Zee twintig procent sneller gestegen dan in de rest van de wereld.

In de nabije toekomst zal 64 procent van de niet-geïrrigeerde planten verdwijnen en 71 procent van de geïrrigeerde planten zal verloren gaan door tekort aan zoet water. Voor het Midden-Oosten is de anderhalve graad temperatuurstijging een gepasseerd station, en het droge seizoen kan er zeven of acht maanden duren. De dagen dat de temperatuur er boven de 50 graden uitkomt nemen al toe in de regio, terwijl er een afname is van regenachtige dagen en van sneeuwlagen op bergen, zoals in Libanon. Als de regio te maken krijgt met een stijging van twee graden, zou 87 procent van de bossen verloren gaan aan bosbranden.

Afrikaanse ceders

Deze crisis leert ons ook nieuwe feiten over het Middellandse Zeegebied, bijvoorbeeld het feit dat er inheemse cederbomen zijn in Noord-Afrika. Atlascederbossen in Algerije behoren tot de belangrijkste en meest vitale delen van het ecologische erfgoed van het land. “The Cedar Tree Association” is opgericht door jonge Algerijnen uit diverse professionele achtergronden, van gezondheidswerkers, journalisten, advocaten, tot architecten. De ceder van de Atlas (“Cedrus Atlantica” in het Latijn, “Al-Arz” in het Arabisch, “Idhguel” in Amazigh of Berbers), kan wel vijftig meter hoog worden, en kan verschillende eeuwen leven, groeiend op bergen van 1500 tot wel 2500 meter hoog. De opwarming van de aarde en de enorme branden vormen een grote bedreiging voor de cederbossen, waardoor ze ​​op het punt van uitsterven staan.

Er zit nog een andere kant aan dit verhaal: in het noorden van Afrika zijn bossen het thuis en het spirituele thuisland van de inheemse bevolking. Bosbranden vernietigen veel meer dan materie of zelfs mensenlevens; voor de Amazigh-bevolking is dit een verbranding van hun culturele, historische erfgoed en voorouderlijk huis. Dergelijk verlies, dat door regeringen wordt gezien als nog weer een gebied dat verloren gaat door natuurbranden, veroorzaakt dus niet alleen ecologische schade, maar ook culturele en sociale schade die samenlevingen kan polariseren en nieuwe spanningen kan veroorzaken. Het voorkomen van bosbranden van deze bossen van inheemse volkeren helpt landen dus óók om politieke en sociale harmonie te waarborgen.

In het land dat een cederboom heeft op zijn vlag, Libanon, hebben bosbranden de afgelopen drie jaar gewoed in hoge bergen waar 800 jaar oude bomen groeien. Op deze hoogtes valt sowieso nauwelijks meer sneeuw, maar dat er ook bosbranden toeslaan is nieuw. Bossen met bomen van meer dan 500 jaar oud kunnen binnen enkele uren verbranden. Libanon heeft nu ongeveer de helft van het jaar te maken met branden. Grote bosbranden ontstaan in Libanon ontstaan bij al zodra de temperatuur twee graden hoger is dan normaal, in combinatie met een lage luchtvochtigheid. De gemiddelde duur van branden wordt ook langer, soms tot wel 150 dagen.

 

Tachtig procent van de branden in Libanon wordt onbedoeld veroorzaakt door nalatige mensen, zoals boeren die hun land ontruimen op de goedkoopste manier, met vuur. Of door kampvuren of andere recreatieve activiteiten die uit de hand lopen. Andere problemen zijn het verbranden van afval op grote stortplaatsen in de omgeving van bossen, en de nabijheid van steden die zich uitstrekken tot vlakbij of zelfs in bossen, zonder een goede bufferzone. Nadat er vijftien jaar bewust was gewerkt aan herbebossing, vernietigde in 2019 een reeks branden meer dan 3000 hectare bos en vernietigde het werk van anderhalf decennium in een paar uur tijd.

In 2021 kwamen in Algerije 90 mensen om het leven door bosbranden. Het land heeft te maken met gemiddeld 1.500 branden die jaarlijks 35.000 hectare beslaan en de laatste jaren neemt het aantal grote branden enorm toe. De schatting in Algerije is dat 30 procent van de branden een natuurlijke oorzaak heeft of onbedoeld is ontstaan, ​​en dat 70 procent is veroorzaakt door brandstichting. Politieke brandstichting wordt gebruikt als een manier om zich te verzetten tegen de regering of bepaalde machthebbers, maar leidt uiteindelijk tot veel meer permanente schade. Algerije heeft zijn wetten gewijzigd. Op het onopzettelijk veroorzaken van brand staat nu tien jaar gevangenisstraf. Voor brandstichting kan de doodstraf worden gegeven.

Hulp van voorouders

Om oplossingen te vinden, moeten we de oorzaken van deze veranderingen begrijpen. Laten we er een paar bekijken. De landbouwrevolutie 13 duizend jaar geleden begon in de Vruchtbare Halve Maan en verspreidde zich van daaruit naar de wereld om die voorgoed te veranderen. De Middellandsezeekusten zijn de laatste duizend jaar uitgebreid gecultiveerd. Waar planten en bossen zijn, zijn branden. Bosbranden zijn een oud fenomeen, ze ontstaan ​​door blikseminslag of andere natuurlijke oorzaken, maar hun aantal, de grootte van de brandende gebieden, de lengte van hun duur en de patronen van hoe ze zich verspreiden, zijn veranderd.

Beperkte en kleine branden werden gebruikt om de bodem te verrijken en te vernieuwen. Grote en aanhoudende bosbranden veroorzaken verwoestijning, verlies aan biodiversiteit, erosies en overstromingen. De branden en de berichtgeving daarover maken het toerisme kapot dat is gebaseerd op mooi weer, rijke natuur en de geschiedenis van het land.

Landbouw en toerisme zullen nooit meer hetzelfde zijn. Het verlies van banen en huizen leidt tot ontvolking en vergroot de economische kloof tussen burgers, wat weer bijdraagt ​​aan sociale onrust, destabilisatie van de regio en aan noodgedwongen migratie. Voor goede cultivatie van het land is het nodig dat dit het hele jaar door wordt bewoond en onderhouden. Door droog hout te verzamelen om op te koken worden bossen en leeg land ontdaan van los kreupelhout. Grazende dieren deden 365 dagen per jaar hun werk, en zo was er niet veel meer om te verbranden. Tegenwoordig zijn het platteland, de dorpen en het platteland meer en meer ontvolkt.

Snelle verstedelijking speelt een cruciale rol in het begrijpen van deze situatie. Steden zijn belangrijker dan natiestaten in het vormgeven van de wereld. Terwijl wereldwijd het stedelijke oppervlak slechts 3 procent van al het land beslaat, zal in 2050 naar schatting ongeveer 70 procent van de wereldbevolking in steden wonen. Klimaatverandering dwingt meer mensen van het platteland naar de steden te trekken. Daardoor zijn gigantische stukken land die voorheen werden bevolkt, bewerkt en begraasd door dieren, nu leeg zijn of enkel worden bewoond door een paar vergrijzende mensen. Dit heeft een ideale setting gecreëerd voor veelvuldige en immense ketens van bosbranden. De staat Californië heeft herders ingehuurd om met hun kudden het land te laten begrazen en Portugal is het eerste Europese land dat van landbeheer een prioriteit maakte. Stedenbouwplanners, nationale en regionale planningsdeskundigen moeten hierbij worden betrokken, zich creatief opstellen en zich misschien laten adviseren door onze voorouders en hun methodes.

Vliegtuigen, bomen of wetten

Technologie is belangrijk voor nieuwe oplossingen, maar dat is niet altijd het geval. Griekenland investeerde 1,7 miljard euro in blusvliegtuigen, maar slechts 20 miljoen euro in preventie. Op het moment dat de vliegtuigen nodig waren, konden ze niet worden gebruikt omdat de golven in de zee te hoog waren om water uit te halen. Algerije huurde helikopters van de EU en kocht vier vliegtuigen van Rusland om de branden te blussen. Libanon vroeg om steun van Cyprus en Egypte. Branden zijn een strategische internationale kwestie geworden van onderlinge afhankelijkheid in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Zuid-Europa.

Naast het kopen van blusvliegtuigen, is er ook het goede oude boomplanten. Het planten van bomen en herbebossing is belangrijk, maar de hoeveelheid bomen alleen helpt niet noodzakelijkerwijs bij herstel. Zo zijn er bomen die ervoor zorgen dat branden zich makkelijk verspreiden. De soorten bomen, waar ze staan, hoeveel het er zijn en hoe dicht ze op elkaar staan, zijn allemaal cruciale elementen om het evenwicht en de diversiteit te behouden en de branden te beheersen. Brandende dennenappels en naalden kunnen zelfs een paar honderd meter met de wind meevliegen, waardoor een keten van vuren ontstaat. Dit betekent dat de afstanden tussen gebieden groter moeten zijn dan bijvoorbeeld wegen. Het plannen van bossen met een lagere dichtheid ondersteunt ook betere irrigatie en helpt bomen sneller en sterker te groeien met meer ruimte en licht, terwijl grote branden worden voorkomen. Stads- en regioplanning moeten dan ook samengaan met een caleidoscoop van soorten gronden en bomen die op verschillende manieren worden gebruikt, naast het creëren van bufferzones en het afbranden van gecontroleerde gebieden in de winter als dat nodig is.

Dan zijn er wetten gemaakt om bosbranden te voorkomen en te helpen. De Libanese staat heeft sinds 1949 uitstekende wetten om bossen te beschermen, maar deze worden niet uitgevoerd en er is geen nationaal preventieprogramma in het land. Het is cruciaal om een nationale strategie te hebben waarin de verschillende partners en hun rollen op nationaal en lokaal niveau worden gespecificeerd. Er is financiering en coördinatie nodig voor de uitvoering van de strategie. Wachten tot er brand is, is duurder en zeer moeilijk te beheersen. Met alle verschillende facetten die bijdragen aan natuurbranden, is een holistische preventieve strategie nodig.

Er is een plan

In Libanon is een risicoanalyse gemaakt van natuurbranden op basis van milieu-, geofysische en sociaal-economische aspecten, door het Land and Natural Resources Programme van het Institute of the Environment van de Universiteit van Balamand. Op basis daarvan zijn er suggesties voor brandpreventie opgesteld en openbaar gemaakt. De analyse bracht risicogebieden in kaart waar gemiddeld 92 procent van de bosbranden plaatsvond. Het bood ook een plan voor preventie, respons en herstel. Meer specifiek werd een online tool ontwikkeld, genaamd Firelab  om het brandrisicobeheer op zowel lokaal als nationaal niveau te verbeteren. Brandgevaarvoorspellingen worden dagelijks door Firelab beschikbaar gesteld. Er blijft echter een probleem met het gebrek aan efficiënte reactie. Experts, specialisten, NGO-netwerken, overheid en lokale autoriteiten zouden moeten samenwerken als een gestructureerd en goed voorbereid samenhangend orgaan. De media moeten worden betrokken bij de bewustmaking en de verspreiding van de verkregen informatie. Het landschap moet brandwerend worden gemaakt en de weerbaarheid van burgers moet worden vergroot. Bossen en hout beheren is niet alleen makkelijker en efficiënter dan branden blussen, het collectieve werk bouwt aan sociale cohesie en levert financiële winst op. Dit ondersteunt de ecologische, sociale en economische welvaart en de opleving van plattelandsgebieden.

Collectieve inspanningen zijn in het belang van de bevolking, die een rol moet spelen bij het verdedigen en ontwikkelen van plannen. Want dit werk beschermt hen niet alleen, het levert ook inkomsten op vanuit toerisme of landbouw en draagt bij aan een gezonder milieu. Een goed plan voor de herleving van het plattelandsleven kan voorkomen dat grote inkomensverliezen ontstaan in dergelijke gebieden. Het versterken van de onderlinge samenwerking en coördinatie tussen verschillende organisaties en gemeenschappen zou gedwongen migratie, spanningen tussen burgers en regio’s verminderen en bijdragen aan een bloeiende economie.

Dit artikel is geïnspireerd door een online event over bosbranden in de MENA-regio, in september 2021, met Dr. Hicham Chenaker uit Algerije en Dr. George Mitri uit Libanon. Het event maakt deel uit van het Green MENA Network project van het Grote Midden Oosten Platform, en is hier terug te kijken.

Voor informatie over hoe de geschenkdoos te kopen of bestellen, zie onderaan de pagina.

‘Bethlehem-Amsterdam’ is een geschenkdoos, ontworpen voor de winterse feestdagen, Kerstmis of Sinterklaas. Het doosje zit vol met verhalen die nieuwe inzichten brengen. Wat is onze cultuur zonder Bethlehem? Zelfs voor wie niet religieus is, zijn onze beeldende kunst, schilderijen, muziek, geschiedenis, schoolboeken, verhalen, feestelijke tijden en tradities, ingebed in het Heilige Land. Vooral tijdens het winterse feestseizoen, als we elkaar van geschenken geven. Bethlehem en Palestina zijn geworteld in het Westen, in Europa en Nederland.

Grote maatschappelijke veranderingen als ‘Black Lives Matter’ en COVID-19 hebben geleid tot een heroverweging van onze relatie met de wereld en de geschiedenis. Zo ook onze relatie met Bethlehem en Palestina, die niet in stereotypen is te vatten. Bethlehem bruist tegenwoordig van jonge vrouwen die hun gedichten redigeren, tienerjongens die gel in hun haar borstelen, schoonmoeders die online dieetboeken bestellen, oma’s die toeterend met hun auto in de staan, en mannen van middelbare leeftijd op zoek naar liefde na een scheiding. Dat gezegd hebbende, dit alles geldt ook voor ‘zondig’ Amsterdam. Bethlehem wordt beschouwd als ‘heilig’ en Amsterdam als ‘zondig’. Deze geschenkdoos stelt de vraag: ‘Is dat zo?’ Hoe is het leven van alleenstaande moeders, vluchtelingen en homo’s vandaag de dag in Amsterdam, terwijl Bethlehem wordt omringd door een brute muur, gevangenissen, checkpoints en vluchtelingen die door de hele stad verspreid leven.

Drie wijze vrouwen werkten aan het verbinden van 4000 jaar geschiedenis, schoonheid, recepten en verhalen, met een focus op vrouwen. De geschenkdoos ‘Bethlehem-Amsterdam’ is mede ontworpen door de Palestijnse Umayya Abu-Hanna en de Amsterdamse grafisch ontwerper Monique Wijbrands. Ze werkten samen met Carol Sansour, die aan het hoofd stond van het Bethlehem 2000-project – uiteraard uit Bethlehem.

De box

De geschenkdoos bestaat uit drie componenten:

 

3. All Mamas Are Madonnas is een set van 15 ontworpen vintage kaarten uit Nederland en Palestina, elk met een verhaal op de achterkant. Vluchtelingenmoeders, alleenstaande moeders, getrouwde moeders en ongetrouwde vrouwen zijn allemaal Madonna’s, zoveel maken de kaarten duidelijk. De kaarten kunnen worden gebruikt als kerstboomdecoratie, boekenleggers, cadeau- of decoratiekaarten.

 

3. De Silk Road-drank bestaat uit kaneelstokjes met een 800 jaar oud recept voor winterthee uit Bethlehem. Met een kaart die het verbindende verhaal van kaneel vertelt. Kaneel maakte meer dan tweeduizend jaar deel uit van de zijderoute die in Bethlehem aankwam. Toen Amsterdam het Verre Oosten veroverde, namen de Amsterdammers de specerijenhandel over en werd Amsterdam één van de eindbestemmingen van de Zijderoute. Kaneel en andere luxe spullen maken de ene stad rijk en de andere arm, en verbinden het lot, verleden en heden van het Heilige Land en Nederland.
5. Sin-Holy biscotti is een zakje met pistache gevulde Ma3moul-koekjes met rozenwater, gemaakt met een geheim recept van minstens 250 (waarschijnlijk zelfs 500!) jaar oud uit Bethlehem. De koekjes worden gemaakt voor Kerst en Pasen, en worden door zowel moslims als christenen geassocieerd met de feestdagen. De sticker op de zak vertelt het historische verhaal van de ingrediënten en vraagt ​​welke stad zondig of heilig is.

De geschenkdoos heeft afbeeldingen uit het archief van het Rijksmuseum, historische kaarten, de VN, frisse nieuwe ontwerpen en geuren van verre oorden en…veel liefde. We zijn geliefd als we liefhebben. Dat is de erfenis van Bethlehem en Amsterdam vandaag.

We verkopen de geschenkdoos op deze kerstmarkten, voor € 12,90 per stuk:

• 21 November Museum Markt, Museumplein Amsterdam
• 5 December Sinterklaas Market, Westergasfabriek Amsterdam
• 19 December Funky Xmas Market, Westergasfabriek Amsterdam

Je kunt de geschenkdoos ook voor € 11,90 per stuk bestellen bij Umayya Abu-Hanna (umayya.abuhanna@gmail.com). De geschenkdozen wegen 180 gram per stuk, en per verzending (tot 10 kg) komt er € 7,25 verpakkings- en verzendkosten bij. ‘Bethlehem-Amsterdam’ is een project zonder winstoogmerk.

Recently, an article by the European think tank EUISS was published on how young people in the Arab world view their own future. The conclusions were hopeful: ‘young Araba are moderately optimistic about the future’ and ‘young Arabs feel that they have an influence over the future’. Interesting results, which could provide starting points for policies or programmes in the region.

The research consisted of qualitative focus group discussions and interviews. A footnote to the article states the size of the sample: 30. I clicked through to the extensive research report, and found the exact numbers: 8 youth from Morocco, 8 youth from Libya, 5 youth from Egypt, and 7 youth from Palestine. So 28 young people, out of a total youth population of about one hundred million.

Annual thermometer

This month also saw the release of the new edition of the Arab Youth Survey: an annual poll of young people in the Arab world (since 2008), which is always published with much glitz and glamour. Every year I am curious about the results presented, which at first glance are often interesting and sometimes surprising. The young people surveyed in the Arab Youth Survey are also quite optimistic about the future: 48 percent think they will have a better life than their parents. When asked if the best time is still ahead of them, 60 percent answered ‘yes’. On a side note, the differences within the region are large. In the Levant, only 36 percent think the best time is yet to come, with Lebanon (14 percent) as the low point.

Being the region with the highest youth unemployment rate in the world, it is relevant to ask young people in this region about their priorities for public policy. Three things top the list of the young people surveyed: tackling ‘wasta‘ and nepotism, better information about job opportunities, and education reform. The latter seems much needed: 87 percent of the young people surveyed are concerned about the quality of education.

For thirteen years, the Arab Youth Survey has been putting the thermometer into the lives and expectations of young people in the Arab world. That repetition makes it possible to make comparisons and see patterns. For example, entrepreneurship among young people is said to be a growing trend: the percentage of young people planning to start their own business in the next five years grew from 29 percent in 2018 to 43 percent this year.

Story behind the numbers

The Arab Youth Survey consists of a large amount of numbers and charts. But what do these actually tell us? What is the story behind these numbers? It’s easy to pick out a few striking numbers (as I just did) and construct your own story around them. That way, anyone can make selective use of the outcomes to fit the story you’d like to hear or tell. But what transcendent patterns can we discern?

In the accompanying whitepaper, seven ‘leading commentators’ attempt to interpret the data. But to me, that is a missed opportunity. Why were young people not asked to interpret their own data? What patterns do they see when they themselves look at all the results? Experience shows that when respondents interpret the results of a survey themselves, richer insights emerge that are closer to the context and experiences of the participants. No coincidence that ‘self-signification’ is one of the design principles of our Sprockler methodology.

PR agency

A missed opportunity, then. But there is, as far as I am concerned, a bigger problem with the Arab Youth Survey. How reliable are the data? ASDA’A BCW, the agency behind the Arab Youth Survey, has limited transparency about its survey methodology. Back in 2017, an American political scientist affiliated with Qatar University wrote a critical article in The Washington Post about it. For example, the number of respondents to the survey is limited: this year only 200 young people per country participated. It is unclear how these young people were selected and whether this group is representative of the total youth population.

In addition, there is every reason to doubt the sincerity of the Arab Youth Survey. The company behind it, ASDA’A BCW, is a PR agency based in Dubai, United Arab Emirates. Their core business: ‘we help clients tell their story to audiences across the region’. Thus, the information that the company disseminates is never neutral, but part of a story that needs to be marketed. So why not assume that the Arab Youth Survey is also part of a story that a client would like to see told? In this case, the leader of the United Arab Emirates, who is quoted explicitly and with approval already in the first sentence of the preface.

Indeed, it is striking that the United Arab Emirates comes out incredibly well every year in the Arab Youth Survey. When asked where young people in the Arab world would most like to live, the Emirates are at the top for the tenth year in a row, followed only by the United States and Canada. The same goes for the question about which other country their own country should resemble: almost half mention the Emirates. The survey consistently lists the Emirates as a ‘model nation for Arab youth’.

100 percent support

Another striking detail: over two years ago, a blogger pointed out that in the 2019 edition, Qatar no longer appeared in the list of countries. Nor were young people in Qatar surveyed in subsequent editions. Not coincidentally, Qatar is the country with which the United Arab Emirates had been in serious discord between June 2017 and January 2021.

This raises the question of how reliable the data are. Who are the participants in the survey? And how much freedom do the participants have to give honest answers, rather than socially desirable or politically expedient ones? Last year, in a podcast by a US think tank, ASDA’A BCW’s president Sunil John was somewhat critically asked about this. The 2020 edition included a question about satisfaction among young people with their own government’s policies concerning the corona pandemic. On average, 71 percent of young people said they supported their own government’s policies. Interestingly, among youth in the Emirates, this was 100 percent. This raised questions for the podcast’s host, who humorously stated that you can’t even get 100 percent of Americans to say that the earth is round. Sunil John’s response: ‘The Emiratis are very patriotic in the way they look at things.’

Dilemma

See here the dilemma with polls like the Arab Youth Survey. The complexity and diversity of the MENA region is simplified into quick one-liners, eagerly picked up by various media. After all, numbers and lists are satisfying. Everyone who works with and for young people in the MENA region needs information to base their policies on, and to substantiate the choices they make. Then it is tempting to use figures that are so conveniently presented.

But we also know that these polls offer, at the very least, a one-sided and distorted representation of reality. And are probably driven by political and economic motives. So how do you really listen to the stories of young people themselves, without being misled by the story the Emiratis like to tell you?