“Er was een Hatay, er is weer een Hatay”: Twee jaar na de aardbeving.

Door Ruben Vermeer / 5 februari 2025 / Artikelen, Turkije

In de vroege uren van 6 februari 2023 werd Antakya in de provincie Hatay in Zuid-Turkije getroffen door een verwoestende aardbeving met een kracht van 7,8 op de schaal van Richter, gevolgd door hevige naschokken.
Een ongekende ravage was het gevolg. In de hoofdstad van Hatay, Antakya, stortten duizenden gebouwen in, waaronder historische monumenten zoals de Habib-i Neccar-moskee en de Orthodoxe Kerk. Vele duizenden inwoners kwamen om of raakten gewond, terwijl talloze anderen dakloos werden. Zo goed en zo kwaad als het kan probeert de bevolking te overleven. Een fotoreportage.

Na een aantal jaar kwam ik terug in een stad die nu onherkenbaar is. Destijds dwaalde ik door kleine knusse steegjes vol licht, kleuren en geschiedenis. Met veel moeite kon ik enkele plekken van mijn oude foto’s terugvinden, maar meestal niet. Het waren vaak struiken en bomen die me hielpen de weg te vinden. De meeste geliefde plekken leken echter spoorloos verdwenen.

Een aantal overlevenden zeiden Antakya en Hatay gedag, ze zien er geen toekomst meer. Degenen de bleven dragen veel verborgen pijn met zich mee. Een man vertelde mij dat hij veertien familieleden had verloren. En dat was een laag gemiddelde, voegde hij toe. Veel tijd om verlies te verwerken is er echter niet. Het (over)leven gaat door.

Antakya (het oude Antiochië) heeft in bijna elk tijdperk een verwoestende aardbeving meegemaakt. Vooral de aardbeving in 526 was desastreus, met liefst een kwart miljoen doden. Is er een toekomst voor de stad en de regio, of was de zoveelste aardbeving de genadeklap?

Op een muur vond ik het volgende gedicht: “En ik zweer het. Ik zal tot het ochtendgloren een zakdoek borduren, versierd met gedichten die ik je voorleg, en met een zin, zoeter dan honing en kusjes: “Er was een Hatay. Er is weer een Hatay!”