Arab Film Festival 2021: hoe film de emotie van de Arabische Lente tot leven brengt
Het Arab Film Festival staat dit jaar in teken van 10 jaar Arabische Lente. De films tonen de cruciale emotie achter de protesten. Emotie die door de nieuwsmedia te vaak wordt begraven door het streven naar objectiviteit. Het is een verademing.
Het is december 2010 als ik samen met mijn gezin aankom in Alexandrië voor ons halfjaarlijkse bezoek aan familie en vrienden, nog niet wetend dat deze vakantie anders zou worden dan iedere andere. Gedurende ons verblijf in Egypte breekt de Arabische Lente uit. De gezinnen die iedere avond langs het strand slenteren, vers-geroosterde maiskolf in de ene hand, suikerspin in de andere, maken plaats voor politiewagens en tanks. De leus van de Arabische Lente, “Brood, vrijheid, rechtvaardigheid!” dondert over de Alexandriaanse pleinen.De woede, ontevredenheid, en vastberadenheid worden landinwaarts gedragen door de Mediterrane zeewind. Alle emoties komen uiteindelijk samen op het Tahrirplein in Caïro, het kloppend hart van de Egyptische volksopstand. Tijdens deze vakantie leerde ik, dertien jaar oud, dat revolutie draait om emotie.
Niet alleen in Egypte vinden opstanden plaats. Ook in onder andere Tunesië, Syrië, Libië en Yemen gaan mensen de straat op. De Arabische Lente domineert in 2011 het wereldwijde nieuws, maar de emotionele lading van de beweging is smadelijk afwezig in de verslaggeving.
De Arabische Lente en diens nasleep worden door traditionele nieuwsmedia gereduceerd tot cijfers en statistieken, zodat lezers zelfs scrollend een sensationeel beeld krijgen van de gebeurtenissen. Nieuwsjournalistiek toont het verhaal van een collectief, maar benoemt daarbij niet de emotioneel complexe individuen die het collectief uitmaken. Traditionele nieuwsmedia zijn vies van emoties, die ‘objectieve’ verslaggeving zouden besmetten met subjectiviteit. Dit vormt een probleem.
Op het moment dat objectiviteit gelijk komt te staan aan onvolledigheid, moeten we het totaalplaatje van de realiteit elders zoeken. Film (zowel documentaire als fictie gebaseerd op basis van een waargebeurd verhaal), en andere vormen van ‘creatieve journalistiek’, lenen zich hier goed voor. Door nadruk te leggen op het individu, brengt film emoties terug in het verhaal.
Revolutie is emotie, en moet daarom meegemaakt worden met de blik van betrokken individuen. Op het Arab Film Festival staan daarom de verhalen van filmmakers uit de Arabische wereld centraal. In een interview in de speciale Arab Film Festival-bijlage bij Trouw geeft Rosh Abdelfatah, directeur van Arab Film Festival, aan dat het filmaanbod de complexe realiteit van het dagelijkse leven in de Arabische wereld weergeeft: “Met het Arab Film Festival geven we een veelzijdiger panorama van de Arabische wereld dan we in de westerse mediabubbel beleven: een bredere kijk op de dagelijkse realiteit van een regio met een grote variatie aan culturen en cinemastijlen.”
Veelzijdig is het programma dit jaar zeker. Zo worden er films vertoond uit een groot aantal Arabische landen, Europese landen, en Canada. Het programma omspant de gehele nasleep van de Arabische Lente: De oudste film uit het aanbod verscheen in 2012, en de nieuwste in 2019. De films kaarten stuk voor stuk de belangrijke sociaal-politieke onderwerpen aan, die sinds de Arabische Lente het leven tekenen in de Arabische Wereld.
Terwijl de bioscopen op slot zijn, en wij ons moeilijk kunnen voorstellen hoe het leven er slechts één jaar geleden uitzag, weet Arab Film Festival de Arabische Lente tien jaar later dichterbij te brengen dan ooit. Film overbrugt de kloof tussen de steriele nieuwsfeiten die tien jaar lang onze blik op de revoluties bepaalden, en de mensen wiens woede, ontevredenheid en vastberadenheid het Arabische leven voorgoed veranderden.
Een aanbod van 29 films is vanaf 19 maart beschikbaar via CMENA.nl, een initiatief van het Arab Film Festival.
Deel dit bericht via
Recente reacties